Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση, μπορεί να βοηθήσει;

Αφορμή για αυτό το άρθρο στάθηκε η πρόσφατη απόφαση του Γάλλου υπουργού Παιδείας να εντάξει την Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση. Όχι σε επίπεδο δυνητικής συζήτησης «τι θα μπορούσε να προσφέρει η ΑΙ», αλλά εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της σε καθημερινή βάση προς όφελος όλων των μαθητών.

Μέχρι τώρα έχουμε παρουσιάσει αρκετές εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης σε διάφορους τομείς. Σε generative χρήσεις με απίστευτα αποτελέσματα, σε επικουρικές διαδικασίες, σε πρακτικές «αστυνόμευσης» και πολλά άλλα. Τώρα θα ασχοληθούμε με έναν από τους πιο νευραλγικούς τομείς κάθε κοινωνίας, την εκπαίδευση.

Τα τελευταία χρόνια η παρουσία της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι όλο και πιο έντονη. Ως ένα βαθμό ήταν αναμενόμενη εξέλιξη, όπως ενσωματώθηκε σε όλα τα επαγγέλματα το ίδιο θα γινόταν και για τους εκπαιδευτικούς. Και η αλήθεια είναι ότι αφενός διευκόλυνε τόσο το έργο των εκπαιδευτικών, αφετέρου βοήθησε τους μαθητές στην έρευνα και στη διεύρυνση των γνώσεων.

Ιδιαίτερα δε κατά τη διάρκεια της πανδημίας λόγω κορωνοϊού, χάρη στην τεχνολογία μπόρεσε να εξασφαλιστεί η συνέχιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας τόσο σε ζωντανό χρόνο όσο κι ασύγχρονα.

Σε όλα τα παραπάνω η τεχνολογία έχει συμπληρωματικό ή επικουρικό ρόλο. Για παράδειγμα βοηθάει να κερδίσουμε χρόνο στην έρευνα, «μικραίνει» τις αποστάσεις ώστε να επισκεφτούμε εικονικά μουσεία και χώρες, συνεργαζόμαστε εξ αποστάσεως, οργανώνουμε καλύτερα τις υποχρεώσεις και τις επαναλήψεις μας κτλ. Σε κανένα σημείο όμως δεν έχει ενεργητικό ρόλο.

Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση με ενεργητικό ρόλο

Στις 5 Δεκεμβρίου 2023 ο Gabriel Attal, ο Γάλλος υπουργός Παιδείας, ανακοίνωσε την εφαρμογή «MIA Seconde» στο πλαίσιο του προγράμματος «Choc des savoirs». Το εν λόγω πρόγραμμα που αποσκοπεί στη βελτίωση του σχολικού επιπέδου, παρουσιάστηκε την επομένη της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων της έρευνας PISA 2022 που διεξήχθη σε 85 χώρες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το επίπεδο των μαθητών είναι σε φθίνουσα πορεία, κι αυτό αφορά πολλές χώρες.

Στην προσπάθεια ενίσχυσης των μαθητών εντάσσεται πλέον και η Α.Ι. Η εφαρμογή «MIA Seconde» θα είναι διαθέσιμη για κάθε Γάλλο μαθητή Λυκείου. Θα μπορούν να την εγκαταστήσουν στο smartphone, το tablet ή τον υπολογιστή τους. Ο μαθητής θα ξεκινάει κάνοντας ένα τεστ (στη γλώσσα και στα μαθηματικά) που θα τοποθετήσει το επίπεδό του σε μια σειρά από δεξιότητες. Στη συνέχεια θα του προσφερθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων προκειμένου να καλύψει τα κενά του ή να τελειοποιήσει τις δυνάμεις του. Ένα εργαλείο που προσαρμόζει το πρόγραμμα σε κάθε μαθητή.

Κι ακριβώς εδώ είναι η καινοτομία. Μέχρι τώρα υπήρχαν διαθέσιμες στο Play Store και στο App Store πάρα πολλές εφαρμογές-παιχνίδια εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Κουιζ μαθηματικών, τεστ γνώσεων, γλωσσολογικές ασκήσεις κτλ. Προφανώς απευθύνονται σε όλους τους χρήστες και συνήθως έχουν κάποια επίπεδα διαβαθμιζόμενης δυσκολίας.
Ενσωματώνοντας όμως την Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση, το υλικό προσαρμόζεται ακριβώς στις ανάγκες του κάθε μαθητή. Ο προσαρμοστικός αλγόριθμος μάθησης είναι υπεύθυνος να καταρτίσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα τόσο για να καλυφθούν τα κενά του μαθητή όσο και για να βελτιωθούν οι γνώσεις που έχει ήδη κατακτήσει!

Βέβαια, όλο αυτό απαιτεί ένα πολύ μεγάλο όγκο ασκήσεων. Ενδεικτικά το «MIA Seconde» έχει ήδη μια δεξαμενή 20.000 ασκήσεων μόνο για γλώσσα και μαθηματικά. Κι αυτό επειδή πρέπει να διατίθενται ασκήσεις για όλα τα κεφάλαια και για διαφορετικά επίπεδα.

Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα είναι η τόνωση του ενδιαφέροντος και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης για τον μαθητή. Στοιχεία καθοριστικά για την βελτίωση του επιπέδου του.

Βοήθεια και για τους καθηγητές

Πέρα από την εξατομικευμένη βοήθεια για κάθε μαθητή, ένα τέτοιο σύστημα θα διευκολύνει και τους καθηγητές. Παρέχοντας αντικειμενική ανατροφοδότηση, ο δάσκαλος θα μπορεί να παρακολουθεί την πρόοδο κάθε μαθητή και να εντοπίσει τις ιδιαίτερες δυσκολίες ορισμένων ομάδων. Η όλη διαδικασία θα του επιτρέπει να προσαρμόσει τη διδασκαλία του, ένα επιπλέον όφελος για τους μαθητές.

Αναμφισβήτητα οι καθηγητές έχουν εικόνα της τάξης τους. Τα δεδομένα όμως που θα παρέχονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη θα είναι άκρως στοχευμένα στις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο κάθε μαθητής όταν έκανε τις ασκήσεις στο σπίτι του.

Σε κάποια κράτη προβλέπεται η επιπεδοποίηση στις τάξεις. Οι μαθητές χωρίζονται σε τμήματα ανάλογα με τις ικανότητες και τις επιδόσεις τους. Σαφώς υπάρχουν πολλά επιχειρήματα υπέρ και κατά αυτού του διαχωρισμού. Τι γίνεται όμως στα περισσότερα κράτη όπου τα τμήματα δεν είναι αμιγή;

Ο καθηγητής συνήθως πορεύεται βάσει του μέσου όρου προσπαθώντας παράλληλα να βοηθήσει τους πιο αδύναμους. Η διαδικασία περιπλέκεται ακόμα περισσότερο όταν υπάρχουν ομάδες με πρακτικές δυσκολίες, για παράδειγμα μαθητές μετανάστες οι οποίοι δεν γνωρίζουν τη γλώσσα και πολύ πιθανόν ούτε οι γονείς τους μπορούν να τους βοηθήσουν στο σπίτι.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο, όχι απλά ενεργό! Σίγουρα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον δάσκαλο, μπορεί όμως να συνδράμει παρέχοντας ουσιαστική βοήθεια στον μαθητή που δυσκολεύεται.

Βοήθεια και σε άλλα μαθήματα

Συχνά λέγεται ότι δεν υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να κάνει η Τεχνητή Νοημοσύνη. Και αυτό σαφώς ισχύει και στην περίπτωση που εξετάζουμε.

Πέρα από τη γλώσσα και τα μαθηματικά (τα δύο βασικότερα μαθήματα) που αναφέραμε, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και για τα υπόλοιπα μαθήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη φυσική και τη χημεία, τόσο για επανάληψη της θεωρίας όσο και για προσομοίωση πειραμάτων. Επίσης, στην εκμάθηση ξένων γλωσσών, εκτός από τις ασκήσεις γραμματικής και συντακτικού, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να κάνουν διάλογο με τους μαθητές. Χάρη στην αναγνώριση φωνής θα τους βοηθούσε να βελτιώνουν την προφορά τους. Και να σημειώσουμε ότι εκ των πραγμάτων η προφορική παραγωγή είναι η πιο «αδικημένη» κατά τη διάρκεια μιας διδακτικής ώρας στην τάξη. Συνεπώς, έχοντας ένα τέτοιο εργαλείο στο σπίτι, κάθε μαθητής θα εξασκηθεί προσομοιώνοντας τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.

Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση με αρνητικό ρόλο

Ναι, η Α.Ι. μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στη μάθηση. Το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό είναι το πολυσυζητημένο ChatGPT της OpenAI. «Πρέπει να συνεχίσουμε να δίνουμε εργασίες στο σπίτι, όταν γνωρίζουμε ότι το ChatGPT μπορεί να κάνει μια ολόκληρη εργασία για τον μαθητή;» αναρωτιούνται πολλοί δάσκαλοι. Προφανώς ένας μαθητής που παραδίδει μία εργασία γραμμένη από A.I. δεν έχει αποκομίσει τίποτα.

Όπως συμβαίνει με όλα τα εργαλεία, εξ ορισμού δεν είναι ούτε ακίνδυνα ούτε επικίνδυνα. Είναι θέμα χρήσης και ορισμού ορίων πριν την ενσωμάτωσή τους σε κάθε διαδικασία. Και η εκπαίδευση δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση.

Ακολουθήστε το Gizchina Greece στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι και άμεσα, όλα τα τεχνολογικά νέα! Αν ψάχνετε HOT προσφορές, κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο Telegram!