Το MP3 πέθανε; Ζήτω το MP3!

Κάπου στα μέσα της δεκαετίας 90 έκανε δειλά την εμφάνισή του ένας τύπος αρχείων υπολογιστή που έμελλε να αλλάξει για πάντα τη σχέση μας με τη μουσική. MP3 : δύο γράμματα κι ένας αριθμός. Ίσως οι τρεις χαρακτήρες με τη μεγαλύτερη επίδραση στην καθημερινή μας ζωή. Μέχρι τότε η μουσική είχε υλική υπόσταση. Για να «έχουμε» μουσική έπρεπε να αγοράσουμε κάποιο μέσο όπως βινύλια, κασέτες, CD. Φυσικά κάτι τέτοιο ήταν αρκετά δαπανηρό για τους μουσικόφιλους με τις συλλογές των χιλιάδων δίσκων. Συν τον χώρο που απαιτούσαν όλοι αυτοί οι δίσκοι. Και δεν ήταν λίγες οι φορές που αγοράζαμε ένα ολόκληρο άλμπουμ για να ένα μόνο αγαπημένο τραγούδι, αφού δεν υπήρχε τρόπος να αγοράσουμε μόνο έναν τίτλο.

Όλη η παραπάνω παράγραφος μάλλον φαίνεται εξωπραγματική για τους νεότερους αναγνώστες. Και όχι άδικα. Πώς φτάσαμε όμως στις σημερινές πλατφόρμες διάθεσης μουσικής και στις συλλογές των εκατομμυρίων τίτλων;

Πάμε πάλι πίσω, MP3. Η επαναστατική τεχνολογία που χρησιμοποιεί επιτρέπει να «κόβει» τις συχνότητες που δεν αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο αυτί. Ομοίως και τα σημεία που δεν περιέχουν ήχο, τα λεγόμενα σημεία σιωπής. Ως εκ τούτου το συμπιεσμένο αρχείο που προκύπτει έχει σημαντικά μικρότερο μέγεθος συγκρινόμενο με την αρχική ηχογράφηση. Σήμερα που γίνεται όλο και συχνότερα λόγος για ασυμπίεστα αρχεία ήχου, όλη αυτή η διαδικασία φαίνεται ανούσια. Στις προηγούμενες δεκαετίες όμως όπου δεν υπήρχαν οι λύσεις τεράστιου αποθηκευτικού χώρου και οι συνδέσεις στο ίντερνετ απαιτούσαν μισάωρα για να κατεβάσουμε ένα τραγούδι, το MP3 ήταν κάτι παραπάνω από τεχνολογική επανάσταση.

Καταρχάς μπορούσαμε να «σπάσουμε» ένα άλμπουμ και να κρατήσουμε μόνο τα τραγούδια που μας άρεσαν. Για τους λάτρεις της κλασικής, της ροκ ή της τζαζ αυτό δεν ήταν κι ό,τι καλύτερο αφού συνήθως τα άλμπουμ τους είναι ολόκληρα έργα με αρχή, μέση και τέλος. Για τα πιο εμπορικά είδη όπου υπήρχε ένα τραγούδι hit και καμιά δεκαριά που απλά το πλαισίωναν για να συμπληρώσουν το άλμπουμ, το MP3 ήταν σωτηρία. Επιπλέον επέτρεψε την αποστολή αρχείων σε μία εποχή όπου οι συνδέσεις στο ίντερνετ ήταν υπερβολικά αργές.

Όλο αυτό άνοιξε το δρόμο σε διάφορες πλατφόρμες διάθεσης μουσικής, αρχικά το iTunes και αργότερα κι άλλες. Εντωμεταξύ οι μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών είχαν παρουσιάσει φορητές συσκευές αναπαραγωγής μουσικής που υποστήριζαν το MP3. Θα λέγαμε η φυσική εξέλιξη του walkman, τα αγαπημένα MP3 player.

Φθάνοντας στις μέρες μας, τα κινητά τηλέφωνα πλέον έχουν επαρκή αποθηκευτικό χώρο και ικανοποιητικές κάρτες ήχου ώστε να μη χρειαζόμαστε MP3 player. Ενδεικτικά στο πρώτο κινητό που υποστήριζε αναπαραγωγή MP3, το Siemens SL45, είχα μία κάρτα μνήμης 32 MB. Ναι, δεν υπάρχει ορθογραφικό λάθος. Επιπλέον, οι ταχύτητες των δικτύων συνεχώς βελτιώνονται ώστε να μη χρειαζόμαστε την τοπική αποθήκευση αρχείων μουσικής. Και κάπως έτσι επικράτησε το streaming.

Κάπου εδώ πρέπει να προστεθεί και η επίδραση που είχε το MP3 στον κόσμο των DJ. Όσο πιο επιγραμματικά γίνεται, για οικονομία στο άρθρο, απλά φανταστείτε έναν DJ που επέλεγε προσεκτικά και στρατηγικά τα βινύλια που θα κουβαλούσε για ένα set. Και έναν DJ που στο laptop του έχει όλη του τη συλλογή συν την πρόσβαση στις online πλατφόρμες διάθεσης μουσικής…

Από τη δειλή, λοιπόν, εμφάνιση, σχεδόν 30 χρόνια μετά όλες οι πλατφόρμες προμοτάρουν το Hi Fidelity. Δηλαδή τα ασυμπίεστα αρχεία ήχου. Δηλαδή τις αρχικές ηχογραφήσεις, από εκεί όπου ξεκινήσαμε. Η εξέλιξη στις ταχύτητες των δικτύων, στις συσκευές αλλά και η «εγκαθίδρυση» της συνδρομής σε υπηρεσίες, άνοιξαν το δρόμο της επιστροφής στις ρίζες.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαμε άπειρες μελέτες και blind tests που αποδείκνυαν ότι ο μέσος ακροατής δεν αντιλαμβάνεται διαφορά μεταξύ ενός αρχείου MP3 και του αυθεντικού. Εξάλλου, οι συνθήκες ακρόασης – μέσα μεταφοράς, bar, καταστήματα κτλπ – δεν ευνοούν την υψηλή πιστότητα ήχου.

Τώρα που πληθαίνουν οι προσφορές από τις πλατφόρμες για αναβάθμιση ήχου και προώθηση των flac αρχείων με αυξημένο κόστος συνδρομής, ήρθε και μια μελέτη για το πόσο επιβλαβές είναι το MP3!… Ναι, εξετάζουν πόσο κακό κάνει ο συμπιεσμένος ήχος στην ακοή μας κι όχι μόνο.

Πιο συγκεκριμένα, Γάλλοι ερευνητές από το INSERM και την Ιατρική Σχολή του Clermont-Ferrand έκαναν δοκιμές σε ινδικά χοιρίδια. Είναι το ζώο του οποίου η ακοή είναι πολύ κοντινή με την ανθρώπινη. Τα πειραματόζωα εκτέθηκαν σε 4ώρη ακρόαση μουσικής από συμπιεσμένα αρχεία στα οποία δεν υπάρχει κανένα σημείο σιωπής. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η συμπιεσμένη μουσική έκανε τα ζώα να χάσουν το 50% της αρχικής τους δύναμης. Και η εν λόγω κόπωση μπορεί να διαρκέσει έως και μια εβδομάδα. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι θέλουν να αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας συγκεκριμένους δείκτες εάν υπάρχει αποσύνδεση των νευρώνων και των κυττάρων του οργάνου ακοής του εσωτερικού αυτιού.

Με λίγα λόγια, η συνεχής ακρόαση MP3 μας κουράζει συν ότι μας κάνει να χάνουμε την ικανότητα αξιολόγησης της ποιότητας του ήχου. Εξάλλου πρέπει με κάποιον τρόπο να δικαιολογηθεί η εξέλιξη και το κέρδος…

Αν τα αποτελέσματα της έρευνας ισχύουν και για τον άνθρωπο, μάλλον δεν υπάρχει σωτηρία. Τα τελευταία 30 χρόνια έχω εκτεθεί για δεκάδες χιλιάδες ώρες στην ακρόαση MP3, τόσο ως μουσικόφιλος όσο και για επαγγελματικούς λόγους. Κι επειδή νιώθω και λίγο κουρασμένος, λέω να βάλω να ακούσω μερικά τραγούδια με το Winamp 🙂

Ακολουθήστε το Gizchina Greece στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι και άμεσα, όλα τα τεχνολογικά νέα! Αν ψάχνετε HOT προσφορές, κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο Telegram!