Η θέση που έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη ζωή μας συχνά τρομάζει. Και μπορεί να ακούγεται ως μία ακόμη στερεοτυπική φράση, δεν παύει όμως να αποδίδει την αλήθεια. Το παράξενο είναι ότι ο καθένας τρομάζει για διαφορετικό λόγο! Θα ακουστούν επιχειρήματα για χάσιμο χρόνου, για εθισμό, για καταστρατήγηση της προσωπικής ζωής, για εκφοβισμό και για κλονισμό της ψυχικής υγείας.

Σαφώς ο πρωταρχικός λόγο ύπαρξης όλων αυτών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι η επικοινωνία και η διασκέδαση. Δυστυχώς όμως η έως τώρα εξέλιξή τους δείχνει να ακολουθεί εντελώς διαφορετική πορεία. Όλο και λιγότερο αποτελούν χαλαρούς χώρους όπου ο καθένας θα μπορεί να μοιραστεί στιγμές της ζωής του. Το να περνάμε πολύ χρόνο στα social media εγκυμονεί κινδύνους (και) για την ψυχική υγεία.

Συχνά οι εταιρείες διατυμπανίζουν ότι εφαρμόζουν μέτρα για τον «καθαρισμό» αυτών των χώρων. Για παράδειγμα, την κατάργηση των «like». Ναι, μόνο που αυτές οι πρωτοβουλίες είναι ακόμα ανεπαρκείς και ορισμένοι το γνωρίζουν τέλεια, ιδίως το Facebook.

Αυτό προκύπτει από ένα πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal. Το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης είχε πρόσβαση στα αποτελέσματα μιας εσωτερικής έρευνας που διεξήχθη σχετικά με το Instagram. Και τα αποτελέσματα δεν αποτελούν έκπληξη: ο αρνητικός αντίκτυπος του δικτύου, ειδικά στις έφηβες κοπέλες.

Σε πολλές περιπτώσεις η πλατφόρμα μπορεί να μετατραπεί σε πραγματικό ψυχολογικό δηλητήριο! Σε έγγραφα που βρέθηκαν από τη WSJ, αναφέρεται ότι το Instagram «επιδεινώνει τα προβλήματα που σχετίζονται με το σώμα για το ένα τρίτο των νεαρών κοριτσιών». Με πολύ απλά λόγια πρόκειται για την παγίδα της κοινωνικής σύγκρισης.

Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να το υποψιαστεί τους λόγους αυτής της δυστυχίας. Το Instagram είναι εξ ορισμού ο ναός των φωτογραφιών. Είναι η πλατφόρμα επιλογής για διασημότητες και άλλους influencers που θέλουν να δημοσιεύσουν τις πιο κολακευτικές εικόνες τους. Και με την έκθεση συνεχώς σε αυτά τα τέλεια πανέμορφα σούπερ μοντέλα, εκατομμύρια νέοι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν τρομερά συμπλέγματα. Το κατά πόσο οι εν λόγω κολακευτικές εικόνες είναι αληθινές ή κατάλληλα επεξεργασμένα αρχεία, δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τους νεαρούς χρήστες. Το γεγονός πάντως είναι ότι η διεύθυνση του Facebook – στο οποίο ανήκει το Instagram – έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης. Εξάλλου το έγγραφο καταλήγει ρητά στο συμπέρασμα ότι η πλατφόρμα βασίζεται στην έννοια της «κοινωνικής σύγκρισης»!

ψυχική υγεία

Για του λόγου το αληθές υπάρχουν και τα ποσοστά απαντήσεων των ερωτηθέντων νέων σχετικά με την εμφάνιση αρνητικών συναισθημάτων από τότε που εγγράφηκαν στην πλατφόρμα. Το 30 έως 51% λέει, για παράδειγμα, ότι το Instagram τους κάνει να αισθάνονται ότι πρέπει να δημιουργήσουν μια τέλεια εικόνα για τον εαυτό τους. Ορισμένοι άνθρωποι εξηγούν επίσης ότι το Instagram τους δίνει την εντύπωση ότι δεν έχουν αρκετά χρήματα (42%) ή πολύ λίγους φίλους (33%) … ή ακόμη και ότι απλώς «δεν είναι αρκετά καλά» (24-29%). Αλήθεια, πώς ορίζεται η επιτυχία ή ευτυχία; Ιδίως όταν στην πλατφόρμα υπάρχουν χρήστες από τόσες διαφορετικές χώρες, κοινωνίες, κουλτούρες κτλ.

Και η ανησυχία είναι ότι οι συνέπειες υπερβαίνουν κατά πολύ την απλή ενόχληση. «Οι νέοι κατηγορούν το Instagram ότι προωθεί την κατάθλιψη και το άγχος», αναφέρεται στο ίδιο έγγραφο. Αποτέλεσμα: περισσότερο από το 40%» των νέων χρηστών του Διαδικτύου που δηλώνουν «αντιαισθητικοί» εξηγούν ότι αυτά τα συμπλέγματα ξεκίνησαν μετά την εγγραφή τους στην πλατφόρμα. Αυτό είναι ακόμη πιο ανησυχητικό στην περίπτωση ατόμων που ήδη ένιωθαν άσχημα με τον εαυτό τους. Πράγματι, μεταξύ εκείνων που λένε ότι έχουν σκοτεινές σκέψεις, το 6 έως το 13% πιστεύει ότι το Instagram έχει πολλά να κάνει με αυτό.

ψυχική υγεία

Διαβάζοντας το άρθρο, είναι δύσκολο να πούμε τι είναι πιο ανατριχιαστικό: το ίδιο το φαινόμενο ή το γεγονός ότι το Facebook το γνωρίζει πλήρως. Πολλά από αυτά τα έγγραφα χρονολογούνται από το 2019, οπότε το δίκτυο είχε αρκετό χρόνο να δράσει ή τουλάχιστον να είναι διαφανές, σε αυτά τα ευρήματα. Το Facebook και το Instagram έχουν ήδη αποτελέσει αντικείμενο αρκετών δικαστικών ακροάσεων για να διευκρινιστούν αυτά τα σημεία … αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ο γερουσιαστής Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ που παρευρέθηκε σε μια δίκη, αναφέρει ξεκάθαρα στη WSJ ότι «οι απαντήσεις του Facebook ήταν πολύ αποφευκτικές. Στην πραγματικότητα, δεν απάντησαν καν σε μια από τις ερωτήσεις μας».

Μάλιστα δεν διστάζει να παρομοιάσει την τακτική του Instagram με αυτή που ακολουθούσαν οι βιομηχανίες καπνού! Δηλαδή, να στοχεύει νέους με ένα δυνητικά επικίνδυνο προϊόν, ενώ κρύβει την επιστημονική πραγματικότητα.

Κατά πάσα πιθανότητα η διάθεση της διεύθυνσης του Facebook δεν πρόκειται να αλλάξει. Ούτε η φύση του Instagram. Προφανώς αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι η εκπαίδευση των εφήβων ως προς τη χρήση των social media. Δεν είναι ο αληθινός κόσμος και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επηρεάζουν στο ελάχιστο την πραγματική ζωή. Ήδη υπάρχουν προτάσεις να απαγορευτεί στους ανήλικους η πρόσβαση στην πλατφόρμα.

------------------------- -------------------------

Ακολουθήστε το Gizchina Greece στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι και άμεσα, όλα τα τεχνολογικά νέα! Αν ψάχνετε HOT προσφορές, κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο Telegram!