Ανέκαθεν ο άνθρωπος είχε ανάγκη για καλλιτεχνική δημιουργία. Από τις αρχαιότερες δημιουργίες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι τις μέρες μας, η ανάγκη αυτή παρατηρείται σχεδόν σε όλους τους λαούς και σε όλες τις περιόδους της ιστορίας. Σαφώς υπάρχουν διάφορες εκφάνσεις, από τοιχογραφίες σε σπηλιές και προφορική παράδοση μέχρι digital art και NFT.
Όταν ο άνθρωπος είχε στη διάθεσή του κάποιο υλικό μέσο, το χρησιμοποιούσε για να αποτυπώσει την έμπνευσή του. Και αυτό αφορά σχεδόν όλες τις μορφές δημιουργίας: ζωγραφική, γλυπτική, κεραμική, ποίηση, τραγούδι, συγγραφή κτλ. Με λίγα λόγια η τέχνη είχε υλική υπόσταση. Και αυτό οδήγησε στην εμπορευματοποίησή της. Από τους προηγούμενους αιώνες έχουμε αναφορές για πώληση έργων τέχνης. Μοιραία ακολούθησαν και οι αναμενόμενοι νόμοι της αγοράς, η τιμή ενός έργου διαμορφωνόταν από παράγοντες όπως η φήμη του καλλιτέχνη, η σπανιότητα του έργου, η ποιότητα, τα ακριβά υλικά.
Από τη στιγμή που η τεχνολογία μπήκε για τα καλά στη ζωή μας, το μεγαλύτερο μέρος του πραγματικού κόσμου έχει μεταφερθεί στην οθόνη μας. Και μιλώντας μόνο για καλλιτεχνική δημιουργία, παλαιότερα αγοράζαμε βιβλία, DVD, CD, δίσκους, πιθανόν και πίνακες ζωγραφικής. Μετά γεμίζαμε σκληρούς δίσκους με ebok, mkv, mp3, flac, png. Πλέον απλά πληρώνουμε συνδρομή σε κάποια πλατφόρμα streaming.
Και μέσα σε όλα αυτά που πήγαν οι πίνακες ζωγραφικής και οι υπόλοιπες καλλιτεχνικές δημιουργίες; Ήταν ζήτημα χρόνου να αναπτυχθεί η digital art (ψηφιακή τέχνη). Σχεδόν τα πάντα περνάνε από έναν υπολογιστή, και ήταν αναμενόμενο να παραμείνουν σε ψηφιακή μορφή. Η τέχνη, λοιπόν, απέκτησε κι άυλη μορφή. Όπως ένας συγγραφέας δεν θα τυπώσει το βιβλίο του και θα το διαθέσει ως ebook κι ένας μουσικός δεν θα διαθέσει CD αλλά mp3 αρχεία, έτσι ένας ζωγράφος θα σχεδιάσει, θα χρωματίσει στον υπολογιστή του και θα πουλήσει το ψηφιακό αρχείο! Υπάρχουν μάλιστα εικονικές εκθέσεις και μουσεία όπου μπορούμε να θαυμάσουμε τα έργα.
Εδώ γεννιούνται δύο ερωτήματα. Οι λιγότερο εξοικειωμένοι θα αναρωτηθούν αν πρόκειται για τέχνη. Προσωπική μας άποψη, δεν ορίζουν τα εργαλεία ή το μέσο την τέχνη. Αν ένας καλλιτέχνης μπορεί να εκφραστεί με το ποντίκι ή το stylus και δημιουργεί, προφανώς είναι τέχνη. Οι περισσότεροι εξοικειωμένοι θα ανησυχήσουν για την αντιγραφή των έργων. Και εδώ μπαίνει ο όρος NTF (Non-fongible Token).
Τα NTF είναι ψηφιακά πιστοποιητικά αυθεντικότητας. Επιτρέπουν την αγοραπωλησία ενός ψηφιακού έργου. Χρησιμοποιώντας την τεχνολογία του Ethereum blockchain παρακολουθούν σε ποιον ανήκει το έργο. Ένα NFT μπορεί να περιέχει οτιδήποτε ψηφιακό, σχέδιο, ζωγραφιά, τραγούδι, παιχνίδι κτλ. Ουσιαστικά πρόκειται για μοναδικά πιστοποιητικά που αντιστοιχούν σε μια δημιουργία και βεβαιώνουν σε ποιον ανήκει. Είναι σαν να είχαμε αγοράσει έναν πίνακα ζωγραφικής. Υπάρχουν και NFT που είναι αντίγραφα, και σε αυτή την περίπτωση όμως υπάρχει tracking σε ποιον ανήκουν.
Όλα αυτά φαίνονται πολύ ωραία στη θεωρία. Από τη στιγμή όμως που άρχισαν να επενδύονται υπέρογκα ποσά στην digital art και να διεξάγονται δημοπρασίες, εμφανίστηκαν και οι αδυναμίες των NFT. Όπου υπάρχει χρήμα, υπάρχουν και απατεώνες, ένας ακόμα νόμος της αγοράς. Είναι γνωστό ότι ένα ψηφιακό αρχείο (εύκολα ή δύσκολα) μπορεί να αντιγραφεί. Ακόμα χειρότερα, κάποιος επιτήδειος να υποδύεται ένα γνωστό καλλιτέχνη και να πουλάει τα έργα «του».
Αυτό συνέβη πρόσφατα όταν ο καλλιτέχνης Derek Laufman πάσχιζε να βεβαιώσει σε όλους τους λογαριασμούς του στα κοινωνικά δίκτυα ότι δεν έχει διαθέσει κανένα έργο του υπό μορφή NFT. Κάποιος επιτήδειος είχε καταφέρει να ξεγελάσει όλη τη διαδικασία πιστοποίησης της πλατφόρμας Rarible και να φτιάξει ένα «επίσημο» προφίλ ώστε να πουλάει έργα ωσάν ο εν λόγω καλλιτέχνης! Και δυστυχώς δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Υπάρχουν πολλές αναφορές και για άλλες γνωστές πλατφόρμες αγοραπωλησίας NFT, όπως οι Marble Cards και OpenSea. Στο OpenSea μάλιστα δεν είναι απαραίτητο να πιστοποιείται όποιος θέλει να πουλήσει ένα NFT, καλεί τους χρήστες να αναζητήσουν πληροφορίες και να ελέγξουν μόνοι τους την αυθεντικότητα πριν αγοράσουν κάτι!
Το πράγμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο αν προσθέσουμε και τη διαδικασία minting στο Ethereum blockchain. Αυτό απαιτεί εξοπλισμό και κόστος σε ρεύμα. Δεν θα αναφερθούμε περισσότερο γιατί ξεφεύγει από το παρόν άρθρο. Εδώ υπάρχουν πολλές πληροφορίες.
Όσο συναρπαστικές κι αν είναι οι νέες τεχνολογίες, σίγουρα χρειάζεται αυξημένη προσοχή. Ειδικά όταν πρόκειται για επένδυση χρημάτων. Πριν μερικά χρόνια θα συμμετείχατε σε δημοπρασία μη αυθεντικού έργου;
Ακολουθήστε το Gizchina Greece στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι και άμεσα, όλα τα τεχνολογικά νέα! Αν ψάχνετε HOT προσφορές, κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο Telegram!
